Destekten yoksun kalma tazminatının hukuki temeli
Destekten yoksun kalma tazminatı, hukuki olarak, bir kimsenin, sahip olduğu destek hakkını yasal yollardan kaybetmesi durumunda, ekonomik zararını gidermek amacıyla mahkeme aracılığıyla ödenen bir tazminattır. Türk Medeni Kanunu'nda (TMK) düzenlenen maddeler ile destekten yoksun kalma tazminatı hukuki bir temel üzerine oturtulmuştur.
Destekten yoksun kalma tazminatının temel dayanağı, bir kişinin diğer kişiye olan nafaka yükümlülüğüdür. Nafaka yükümlülüğü, TMK'nın 175. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, eşlerden birinin diğerine olan geçim yükümlülüğünün sona ermesi durumunda, ekonomik durumu olumsuz yönde etkilenen taraflar destekten yoksun kalmış kabul edilir ve bu durumda tazminat talebinde bulunabilirler.
Eşler arasındaki evliliğin sona ermesi durumunda, nafaka talebi ve destekten yoksun kalma tazminatı talebi birbirinden farklıdır. Nafaka talebi, evlilik birliğinin devam ettiği süre boyunca geçerli olabilirken, destekten yoksun kalma tazminatı talebi, evlilik birliğinin sona erdiği ve boşanma gerçekleştiği durumlarda gündeme gelir.
Destekten yoksun kalma tazminatı, boşanma veya ayrılık kararlarında mahkemece belirlenir ve tarafların ekonomik durumu, gelir düzeyleri, meslek durumları, evlilik süresi gibi faktörler dikkate alınarak hesaplanır. Mahkeme, eşler arasındaki durumun adalet ve hakkaniyet ilkelerine uygun bir şekilde çözüme kavuşturulmasına yönelik bir değerlendirme yapar.
Destekten yoksun kalma tazminatı, TMK'nın 175. maddesine ek olarak, hukuk doktrininde de destek borçlarının ekonomik kaynaklarına dayandığı prensibi doğrultusunda şekillenmiştir. Bu tazminat, maddi ve manevi zararları gidermeyi amaçladığından, destek hakkını kaybeden tarafın yaşam standardının korunması ve ekonomik olarak desteklenmesi adına önemli bir tazminat türüdür.
Destekten yoksun kalma tazminatı, genellikle boşanma davalarında daha sık olarak gündeme gelirken, çocuklarının velayetini alan bir eşin, diğer eşten destek almadığı durumlarda da talep edilebilir. Bu durumda, çocuklar tarafından kullanılacak kaynakların sağlanması, eşin maddi desteğini kaybetmesi nedeniyle oluşan zararı önlemek adına destekten yoksun kalma tazminatı talep edilebilir.
destekten yoksun kalma tazminatının hukuki temeli, Türk Medeni Kanunu'nun destek yükümlülüğünü düzenleyen maddeleri ve hukuk doktrinindeki destek borçlarının ekonomik kaynaklarına dayanma prensibi üzerine kuruludur. Mahkeme, tarafların ekonomik durumlarını, gelir seviyelerini ve diğer faktörleri dikkate alarak destekten yoksun kalma tazminatını belirler. Bu tazminat, destek hakkını kaybeden tarafın yaşam standardını korumayı ve ekonomik olarak desteklenmeyi amaçlar."
